O autorze:

Wojciech Jędrosz

BIM Manager

Architekt mający doświadczenie w pracy jako BIM menedżer, BIM koordynator i modeler BIM. Odpowiedzialny za ustalenia wymagań informacyjnych BIM i asystę techniczną.

Uważasz artykuł za ciekawy?

Chcesz się z nami skontaktować?

NAPISZ!

BIM

14 czerwca 2021

Poradnik ISO 19650 cz.5 - PIR i Kamienie milowe

Cel#13: Czy BIM przeciwdziała zmianom klimatu i ich skutkom? - Podsumowanie serii

22 kwietnia 2024

Czytaj więcej

Cel #12 SDG: Jak BIM może przyczynić się do zrównoważonej konsumpcji i produkcji?

12 marca 2024

Czytaj więcej

Cel #11 SDG: Czy BIM może pomóc w budowie zrównoważonych miast i środowisk?

06 marca 2024

Czytaj więcej

BIM w Realizacji Celu #9: Czy BIM może wspomóc innowacje i rozwój infrastruktury?

19 lutego 2024

Czytaj więcej

Cel #8 SDG: Czy BIM może pobudzić zrównoważony wzrost gospodarczy?

13 lutego 2024

Czytaj więcej

W poprzedniej części Poradnika ISO 19650 rozpocząłem opis pierwszego z podpunktów procesu omawianego w normie ISO 19650-2, tj. “Wyznaczenie zarządcy informacji ze strony Zamawiającego”. Odpowiedziałem też na pytanie “dlaczego zarządzanie informacjami jest potrzebne?” i omówiłem “załącznik A” ISO 19650-2, czyli “Tabelę funkcji zarządzania informacjami (RACI)”.

W dzisiejszym odcinku przejdę do kolejnych z podpunktów, czyli “Ustalenia wymagań informacyjnych projektu” i “Etapów dostarczania informacji do projektu”.

Ten artykuł jest częścią cyklu “Poradnika ISO 19650” tłumaczącego zasady międzynarodowych norm BIM - ISO 19650. Kliknij poniżej aby sprawdzić poprzednie wpisy:

Przypominam, że nie istnieje jeszcze oficjalna polska wersja standardu BIM, choć normy ISO 19650-1 i ISO 19650-2 zostały przyjęte przez Polski Komitet Normalizacyjny za Polską Normę. Nie ma oficjalnego tłumaczenia angielskiej wersji standardu, a co za tym idzie nie ma oficjalnego tłumaczenia żargonu BIM. Tłumaczenie nomenklatury które znajdziecie w tym poradniku jest moją własną interpretacją i warto pamiętać, że wersja oficjalna która miejmy nadzieję kiedyś zostanie opublikowana może się różnić tłumaczeniem niektórych pojęć.

Dlaczego wymagania informacyjne są potrzebne?

Według różnych źródeł, takich jak McKinsey* i Construction Excellence** sektor budownictwa jest jednym z najmniej produktywnych i najbardziej nieprzewidywalnych sektorów przemysłu na świecie. Biorąc pod uwagę, że projekty wykonawcze i użytkowanie obiektu rzadko jest planowane całościowo, sposób generowania informacji jest zazwyczaj doraźny i reaktywny - naprawiamy szkody, zamiast im zapobiegać. Oznacza to również, że oprogramowanie wspomagające procesy budowlane rzadko jest wykorzystywane w pełni. Co więcej, masowe wykorzystanie technologii bez szerszego kontekstu może tylko pogorszyć sytuację. Dochodzimy do momentu gdzie generujemy więcej informacji, niż jesteśmy w stanie przetworzyć.

Bez zrozumienia, jakie są nasze wymagania informacyjne, planowanie w jaki sposób informacje mają być dostarczane, w jakich ramach czasowych i przez kogo jest bardzo trudne i nieefektywne.

Wymagania informacyjne mają fundamentalne znaczenie dla serii ISO 19650. Raz zdefiniowane mają informować o:

procedurach przetargowych i nominacji wykonawców
planowaniu dostarczania informacji
generowaniu i dostarczaniu informacji
procesie autoryzacji i akceptacji poprzez porównanie wyników z wymaganiami
właściwemu wykorzystaniu informacji.

Jako branża budowlana, jesteśmy nauczeni reagować i nie planować z odpowiednim wyprzedzeniem, a co za tym idzie, zbyt późno myślimy o całym cyklu życia aktywa - obiektu budowlanego. Musimy zmienić ten sposób myślenia i każdy (w tym Zamawiający) ma w tym rolę do odegrania.

Słabe wymagania informacyjne (dane wejściowe) = słabe rezultaty informacyjne (dane wyjściowe)

Podpunkty 5.1.2 procesu zarządzania informacjami wg ISO 19650-2, czyli “Ustalenie wymagań informacyjnych projektu” jest zadaniem Zamawiającego, czyli strony w projekcie wyznaczającej wykonawców realizujących zamówienie. Czynności w ramach tego podpunktu powinny być wykonywane przed powołaniem Głównego wykonawcy.

Ten podpunkt powinien być interesujący dla stron, które dążą do uzyskania wiarygodnych wymagań informacyjnych, spełniających określone cele i umożliwiających efektywne przekazywanie informacji w Cyklu życia projektu.

Wymagania informacyjne powinny określać, w jaki sposób i kiedy należy wymieniać informacje w cyklu życia projektu/aktywów. Powinny mieć spójną strukturę, aby umożliwić efektywne dostarczanie informacji i szybką weryfikację rezultatów.

Wewnętrzne dokumenty organizacji będące efektem przygotowania wymagań informacyjnych to:

Organizacyjne wymagania informacyjne (OIR)
Wymagania informacyjne projektu(ów) (PIR)
Eksploatacyjne wymagania informacyjne (AIR)

Omówiłem już ich funkcje i wzajemne oddziaływanie w artykule “Poradnik ISO 19650 cz.3 - 8 prostych kroków do BIM”.

Wymagania informacyjne projektu (PIR) identyfikują informacje potrzebne do osiągnięcia celów strategicznych w kluczowych momentach decyzji podczas projektowania i budowy. Informują o Wymaganiach wymiany informacji (EIR), które dotyczą zamówienia. Ważne jest, aby PIR były odpowiednio zdefiniowane, ponieważ mają one fundamentalne znaczenie dla solidności EIR i dostarczania potrzebnych informacji. Zwróć uwagę, że PIR nie są uwzględnione w treści oferty ani zamówienia.

Wymagania wymiany informacji (EIR) to z kolei dokument zewnętrzny wynikający bezpośrednio z wcześniej określonych wymagań wewnętrznych. Określa cele i funkcje informacji, wymagania informacyjne konkretnego zamówienia, format i poziom informacji wymaganych przez Zamawiającego. Wymagania informacyjne należy opracowywać w określonej kolejności, aby stopniowo je uszczegóławiać i aby tworzyły spójną całość, spełniając cele projektu i cele organizacji.

Marnotrawstwo informacji

W podpunkcie 5.1.2 używane są następujące terminy:

Dostawca informacji (Zespół wykonawczy) - osoba/zespół/organizacja, która generuje i/lub produkuje informacje.

Odbiorca informacji (Zamawiający) - osoba/zespół/organizacja, która otrzymuje informacje (na własny użytek lub w czyimś imieniu).

źródło: Rysunek 4: Szkielet wymagań informacyjnych, Guidance Part D - Developing information requirements - Edition 2

ISO 19650 wyraźnie mówi o unikaniu generowania zbędnych informacji. Aby trzymać się tej zasady wszystkie strony, w tym klient lub właściciel aktywa powinni jedynie określić informacje absolutnie niezbędne do spełnienia ich własnych celów i aby nie dopuścić do marnotrawstwa czasu wykonawcy.

Przykładowo klient nie powinien wymagać właściwości termicznych elementów budynku, o ile nie będzie z takich informacji korzystał. Jeśli jednak określony jest Cel wymagań informacyjnych np. na potrzeby potwierdzenia parametrów cieplnych, w celu wsparcia działań operacyjnych, dostarczenie takich parametrów jest uzasadnione. W tym przypadku zadaniem zespołu wykonawczego będzie określenie informacji potrzebnych do przeprowadzenia analizy termicznej w celu zapewnienia odpowiedniej wydajności przegród budynku.

W trakcie realizacji projektu Zamawiający musi zrozumieć:

Cele, dla których wymagane są informacje. Na przykład, aby wesprzeć organizację lub aktywa w funkcjonowaniu lub umożliwić przejście projektu projektowego i budowlanego do następnego etapu
Informacje, które będą wymagane do tych celów

Na przykład, jeśli kluczowa decyzja o przejściu do następnego etapu dotyczy tego, czy budowa może zostać zakończona w określonym terminie, PIR może określić, że informacje o programie budowy muszą zostać przejrzane przez zarząd. Ewentualnie, jeśli decyzja o przejściu do kolejnego etapu dotyczy szerszego obszaru, na przykład: bezpiecznej budowy i eksploatacji aktywów, wówczas PIR może określić, że należy wykazać informacje, że projekt jest bezpieczny w budowie i eksploatacji.

Opisywanie informacji jest subiektywne. Jednak informacje zgodne z serią ISO 19650 można opisać w czterech głównych aspektach:

Cel - dlaczego szukamy informacji - na przykład prognozowanie kosztów modelowania z wyszczególnieniem elementów budynku
Treść - na przykład wymagane dane geometryczne, alfanumeryczne i dokumentacja
Forma - sposób prezentacji informacji - na przykład harmonogram
Rozszerzenie - sposób kodowania informacji - na przykład typ pliku .xlsx

Źródło: Ocena i zdefiniowanie potrzeb na podstawie ISO 19650-2, tłumaczenie własne

7 punktów, do wzięcia pod uwagę przy ustalaniu PIR

Punkt 5.1.2 wymienia siedem punktów, które należy wziąć pod uwagę przy ustalaniu wymagań dotyczących informacji o projekcie:

Zakres projektu

Podstawowe informacje o projekcie
Cel, w jakim informacje zostaną wykorzystane przez Zamawiającego.
Powody, dla których Zamawiający potrzebuje informacji w trakcie realizacji projektu. Lista możliwych celów jest podana w ISO 19650-1, punkt 5.1.
Projekt planu pracy
Jak projekt zostanie podzielony na etapy lub interwały.
Planowana ścieżka zamówienia
Jak będą zorganizowane zamówienia / umowy, relacje między stronami i zasady rządzące projektem.
Liczba kluczowych punktów decyzyjnych w całym projekcie
Punkty w projekcie, w których Zamawiający potrzebuje informacji, aby podjąć świadome decyzje.
Decyzje, które Zamawiający musi podjąć w każdym kluczowym momencie decyzyjnym.
Decyzje, które Zamawiający musi podjąć w trakcie projektu, aby osiągnąć pożądane wyniki, zapewnić postęp w realizacji projektu i/lub spełnić wymagania szerszej strategiach organizacji.
Pytania, na które Zamawiający potrzebuje odpowiedzi, by podejmować świadome decyzje
Te pytania określą, czy decyzje będzie można podejmować na podstawie dostarczonych informacji.

Jeśli Zamawiający stwierdzi, że niektóre z tych punktów nie są istotne lub nie pomagają w korzystnej komunikacji PIR, nie ma wymogu robienia niczego poza „rozważeniem” i udokumentowaniem, że nie są potrzebne dalsze działania.

Kamienie milowe dostarczania informacji

Kamienie milowe dostarczania informacji to punkty, które określają, kiedy informacje są wymagane. Są definiowane w celu określenia, kiedy modele informacyjne będą wymieniane od zespołu dostawczego do Zamawiającego i / lub między zespołami dostawczymi.

Kamienie milowe dostarczania informacji powinny być zdefiniowane w odniesieniu do kluczowych punktów decyzyjnych, dla przykład „x” tygodni przed kluczowym punktem decyzyjnym.

Jest wysoce prawdopodobne że będzie dochodzić do wielu zmian na tym etapie dostarczania informacji, na przykład gdy modele informacyjne mają być wcześniej dostarczone do sprawdzania przez różne zespoły wykonawcze przed udostępnieniem ich Zamawiającemu. Jednak biorąc pod uwagę moment, w którym określa się kamienie milowe, jest mało prawdopodobne, aby wszystkie ich konkretne daty były znane. Mimo to daty mogą i powinny być zdefiniowane jako odniesienie którego powinno się trzymać.

Punkt 5.1.3 określa cztery kluczowe kwestie, które należy wziąć pod uwagę przy określaniu kamieni milowych dostarczania informacji.

Kluczowe punkty decyzyjne strony powołującej
własne obowiązki w zakresie dostarczania informacji (jeśli istnieją)
charakter i treść informacji, które należy dostarczyć w każdym kluczowym punkcie decyzyjnym
terminy odnoszące się do każdego kluczowego punktu decyzyjnego, w którym ma zostać dostarczony model informacji

Te punkty wymagają od Zamawiającego przemyślenia informacji potrzebnych do jej własnych celów oraz wewnętrznych obowiązków w zakresie dostarczania informacji. Jest to szczególnie istotne, gdy realizowany jest program robót, gdzie projekt może składać się z oddzielnych robót pomocniczych i umów o budowę lub gdy przyjmuje się tradycyjne podejście do zamówień.

Kamienie milowe mogą być zdefiniowane w trakcie lub na końcu etapów projektu.

* 2017 McKinsey Global Institute. Reinventing Construction Through a Productivity Revolution

** 2018 Glenigan, Construction Excellence, CITB, BEIS. UK Industry Performance Report

autor: Wojciech Jędrosz - BIM Manager

.................................................................................

W tej serii artykułów skupiam się na tłumaczeniu głównych zasad ISO 19650-2 i na wsparciu Twojej firmy przy wdrażaniu tej normy opisując fazę dostawy aktywów budowlanych - realizacji projektu. Artykuły na naszym blogu pojawiają się każdego tygodnia, więc polecam zapisać się do newslettera, śledzić naszą stronę i media społecznościowe.

W kolejnej części Przewodnika ISO 19650 będę kontynuował omawianie procesu dostarczania informacji, szczegółowo wchodząc w każdą z aktywności.

Chcesz dowiedzieć się więcej o BIM i ISO 19650? Zapisz się na jedno z naszych szkoleń, np:

- Metodyka BIM w cyklu dostarczania informacji projektowej wg ISO 19650

- BIM koordynator wg ISO 19650 (z wizualizacją danych)

- Digital Twin dla Zarządców nieruchomości

Oferta

Szkolenia