O autorze:
Wojciech Jędrosz
BIM Manager
Architekt mający doświadczenie w pracy jako BIM menedżer, BIM koordynator i modeler BIM. Odpowiedzialny za ustalenia wymagań informacyjnych BIM i asystę techniczną.
Uważasz artykuł za ciekawy?
Chcesz się z nami skontaktować?
NAPISZ!
BIM
Poradnik ISO 19650 cz.12 - Ustanowienie Wymagań wymiany informacji (EIR) Zamawiającego
W poprzedniej części Poradnika ISO 19650 zamknąłem podpunkt 5.1 dotyczący przygotowania Wymagań informacyjnych projektu (PIR). Dzisiejszy wpis otwiera zagadnienia przygotowania zaproszenia do składania ofert zgodnie z normą ISO 19650-2.
Ten artykuł jest częścią cyklu “Poradnika ISO 19650” tłumaczącego zasady międzynarodowych norm BIM - ISO 19650. Kliknij poniżej aby sprawdzić poprzednie wpisy:
-
Poradnik ISO 19650 cz.1 - Zależności między stronami i zespołami BIM
-
Poradnik ISO 19650 cz.2 - Główne zadania Interesariuszy projektu BIM
-
Poradnik ISO 19650 cz.4 - Ocena, zdefiniowanie potrzeb i zarządzanie informacjami
-
Poradnik ISO 19650 cz.6 - Standard projektu, procedury i materiały referencyjne
-
Poradnik ISO 19650 cz.8 - Przypisanie metadanych plikom w CDE cz. 1
-
Poradnik ISO 19650 cz.9 - Przypisanie metadanych plikom w CDE cz. 2
-
Poradnik ISO 19650 cz.11 - Protokół: Definicje ISO 19650 i bezpieczeństwo
-
Poradnik ISO 19650 cz.12 - Ustanowienie Wymagań wymiany informacji (EIR) Zamawiającego
-
Poradnik ISO 19650 cz.13 - Zgromadzenie informacji referencyjnych i udostępnionych zasobów
Przypominam, że nie istnieje jeszcze oficjalna polska wersja standardu BIM, choć normy ISO 19650-1 i ISO 19650-2 zostały przyjęte przez Polski Komitet Normalizacyjny za Polską Normę. Nie ma oficjalnego tłumaczenia angielskiej wersji standardu, a co za tym idzie nie ma oficjalnego tłumaczenia żargonu BIM. Tłumaczenie nomenklatury które znajdziecie w tym poradniku jest moją własną interpretacją i warto pamiętać, że wersja oficjalna która miejmy nadzieję kiedyś zostanie opublikowana może się różnić tłumaczeniem niektórych pojęć.
Ustanowienie Wymagań wymiany informacji (EIR) Zamawiającego
Kompleksowe i właściwie zarządzane Wymaganiami wymiany informacji (EIR) ma olbrzymie znaczenie dla efektywnej realizacji projektu. EIR stanowią ramy dla każdego Zespołu wykonawczego działającego w ramach projektu.
EIR bazuje na Wymaganiach informacyjnych projektu (PIR), które obejmują wymagania organizacyjne w zakresie informacji dla konkretnego typu obiektu oraz Wymagań informacyjnych eksploatacyjnych (aktywów) (AIR).
Po zidentyfikowaniu PIR i AIR wymagania informacyjne są uszczegóławiane do postaci EIR. Dotyczą zakresu prac Głównego wykonawcy, gdzie każde wymaganie informacyjne jest powiązane z Poziomem zapotrzebowania na informacje. Ponadto EIR ustala daty wymiany informacji związane z kamieniami milowymi, aby zapewnić dostarczanie informacji we właściwym czasie.
Choć posiadanie/przygotowanie dokumentów określających wewnętrzne wymagania informacyjne organizacji (OIR, PIR i AIR) nie są wymagane przez normę ISO 19650, to mimo wszystko warto je mieć. Dlaczego? Ponieważ Wymagania wymiany informacji (EIR) są już obowiązkowe, a EIR korzysta z PIR jak z szablonu, który jest uszczegóławiany na potrzeby danej realizacji. Zawsze łatwiej jest korzystać z szablonu niż każdorazowo edytować zapisy ostatnio używanego zamówienia.
W podpunkcie 1. głównego procesu normy ISO 19650 określamy wymagania projektu, lub eksploatacji, w zależności od tego, czy jedynie dostarczamy aktywa, czy też chcemy nimi zarządzać. Podpunkt 2 określa Wymagania wymiany informacji.
Przykład zastosowania PIR do określenia EIR: jednym z celów informacji określonym w PIR jest śledzenie postępu i wspieranie trwającego projektu. W ramach EIR Zamawiający wskazuje, że wymagane informacje to raport z programu budowy w formacie PDF, który podsumowuje, gdzie i kiedy program jest realizowany zgodnie/opóźniony w stosunku do harmonogramu.
Przykład zastosowania AIR do określenia EIR: Zamawiający wymaga informacji o aktywach do celów konserwacji, które zostaną wprowadzone do jego systemu zarządzania obiektami (np. CMMS). W tym celu określa w EIR dokładne informacje wymagane w odniesieniu do odpowiednich aktywów, które umożliwią ich import do odpowiedniego systemu.
Każde EIR jest związane z konkretnym zamówieniem i zawarte w dokumentacji przetargowej. Na polskim rynku dodaje się je jako załącznik do Specyfikacji Warunków Zamówienia (SWZ). EIR czyta się w połączeniu ze Standardem informacyjnym projektu oraz Metodami i procedurami tworzenia informacji.
Podczas realizacji projektu każdy EIR ma określić procesy do przeglądu i akceptacji modeli informacyjnych w czasie trwania kontraktu Głównego wykonawcy.
Funkcje EIR
Do czego EIR potrzebny jest Zamawiającemu:
-
Wybór Głównych wykonawców, którzy najlepiej wykażą spełnianie wymagań;
-
Precyzyjne określenie, jakie informacje są wymagane przy każdej Wymianie informacji, aby Zamawiający mógł skutecznie realizować swoje cele;
-
Z perspektywy technologii, EIR umożliwia wstępnie zdefiniowane współrzędnych, referencję do stworzenia modeli kalibracyjnych, ustalenie komunikacji z pomocą formatów OpenBIM w zespole projektowym w celu poprawy interoperacyjności;
-
Wsparcie przeprowadzania kontroli w celu zapewnienia, że informacje otrzymane od Głównego wykonawcy są zgodne z tym, czego pierwotnie wymagał Zamawiający.
Do czego EIR potrzebny jest Głównemu wykonawcy:
-
Wybór Podwykonawców, którzy najlepiej wykażą spełnianie wymagań,
-
Precyzyjne określenie, jakie informacje są wymagane przy każdej wymianie informacji, aby umożliwić Głównemu wykonawcy efektywną realizację jej celów, i dostarczenie informacje wymagane przez Zamawiającego w imieniu całego Zespołu wykonawczego,
-
Wsparcie przeprowadzania kontroli w celu zapewnienia, że informacje otrzymane od Podwykonawcy są zgodne z tym, czego początkowo wymagał Główny wykonawca i Zamawiający.
Należy zidentyfikować EIR niezależnie od tego, w jaki sposób informacje zostaną dostarczone, czy to za pomocą modelu geometrycznego, czy “na płasko”. Jako, że każdy kontrakt wiąże się z wymianą informacji, EIR zawsze będzie niezbędny, aby określić jakie informacje są potrzebne.
Zawartość EIR
EIR powinno określać:
-
Cele
-
Strukturyzację informacji
-
Definicję informacji.
Określenie celów
Cele należy potraktować jako system danych wejściowych, procesów i rezultatów.
W każdym celu wymagane będą dane wejściowe do procesów. Po przetworzeniu informacji otrzymamy konkretne rezultaty, które są wymagane do wprowadzenia jako dane wejściowe do następnego procesu itd. Cele tworzą łańcuchy połączone wymianą informacji.
Za przykład tego jak mogą wyglądać procesy BIM (choć zupełnie niezwiązane i przygotowane na wiele lat przed rozpoczęciem prac nad normą ISO 19650), które opisują w ogólny i szczegółowy sposób realizację celów możemy wziąć procesy opracowane przez Uniwersytet w Pensylwanii.
źródło: załącznik “04c - Process Map Templates V2.0” do opracowania “The Uses of BIM” Penn State University
Niestety język marketingowy odsunął ludzi od definiowania rzeczywistych wymagań informacyjnych na rzecz korzystania z terminów jak 4D, 5D, 6D itp. “Wymiary BIM” są terminami, które niosą niewiele znaczenia z punktu widzenia informacji. Przykładowo koordynacja przestrzenna (BIM 3D) modeli nie jest celem samym w sobie, a jedynie Przykładem użycia BIM, który może pomóc spełnić cele różnych interesariuszy projektu takie jak np. zmniejszenie ilości poprawek, lub wypadków na placu budowy do zera.
Nie należy pozostawiać miejsca na domysły i swobodną interpretację celów. Każdy cel powinien być: konkretny, mierzalny, osiągalny, istotny i określone w czasie.
Strukturyzacja informacji
Dla przypomnienia… Plik z ustrukturyzowaną informacją (structured data) zawiera metadane, to np. modele geometryczne, harmonogramy. Plik z nieustrukturyzowaną informacją (unstructured data) to taki który metadanych nie ma, np. dokumenty pdf, skany, zdjęcia, nagrania.
Aby uzyskiwać otwarte i łatwe do dalszego udostępnienia informacje, przez cały okres eksploatacji zasobów, ważne jest, aby dostarczane były informacje ustrukturyzowane. To jaką mają mają mieć strukturę, należy określić w EIR.
Należy określić dane, które mają zostać wyeksportowane z nadrzędnych celów, aby móc wprowadzać je do celów drugorzędnych (jak pokazano na rysunku 11). Dlatego treść celów drugorzędnych ustrukturyzowanych informacji należy wziąć pod uwagę przed treścią celów nadrzędnych.
Gdy cel zostanie osiągnięty, rezultatem mogą być informacje ustrukturyzowane lub nieustrukturyzowane, w zależności od ich następnego celu.
Rysunek 11: Wymagania dotyczące wymiany informacji między aplikacjami a ludźmi, źródło:“Guidance Part 2 - Parties teams and processes for the delivery phase of assets Edition 6”
Stosując to do szeregu celów, możemy zacząć widzieć, w jaki sposób strukturyzujące informacje są stosowane w projekcie aby tworzyć, analizować i podejmować decyzje, które następnie są przesyłane z powrotem do procesu tworzenia.
Definicja informacji
Aby dokładnie określić potrzebne informacje, muszą one zostać podzielone na części składowe. W zależności od celów będzie to prawdopodobnie mieszanka informacji ustrukturyzowanych i nieustrukturyzowanych.
Przykładowo Główny wykonawca potrzebuje informacji do optymalizacji kosztów budowy. Informacje, których potrzebuje, będą wytwarzane przy użyciu kombinacji procesów i przy użyciu różnych technologii. Może to wymagać wielu form informacji, np.:
-
Modeli geometrycznych (3D)
-
Rysunków technicznych
Oprogramowanie do raportowania kosztów wymaga importu informacji w otwartym standardzie, dlatego informacje są wymagane odpowiednio w formacie IFC i PDF.
Jest to jednak tylko część wymogu, ponieważ musi być też określona Definicja widoku modelu (MVD) dla pliku IFC, oraz zawartość plików, czyli podział treści który w uproszczeniu możemy rozumieć jako informacje geometryczne i alfanumeryczne w różnych obiektach.
Aby zdefiniować to wszystko w bardziej formalny sposób, najlepiej jeśli stosowany będzie standard Poziomu zapotrzebowania na informację (Level of information need).
Ponieważ definiowanie wymagań informacyjnych może być trudne, konieczne jest stworzenie spójnej struktury podziału, wybranie odpowiedniego schematu i systemu klasyfikacji dla wszystkich:
-
Obiektów (typy zasobów / elementy) (od pojedynczej pompy do całego obiektu)
-
Atrybutów i właściwości
-
Kontenerów/plików informacyjnych.
Można zdefiniować te wymagania, na przykład w tabelach arkusza kalkulacyjnego, lub w bazie danych.
Podsumowując, należy określić wymagania informacyjne tylko do wymaganych celów.
Trzeba być precyzyjnym i realistycznym w określaniu wymagań informacyjnych. EIR który nie jest konkretny podważa zasadność podpisanej umowy. Będzie również przeciążać wykonawców, wymagając od nich generowania i/lub dostarczania informacji, które są niepotrzebne lub które się powielają.
Źródło: Zaproszenie do składania ofert na podstawie ISO 19650-2, tłumaczenie własne
.................................................................................
W tej serii artykułów skupiam się na tłumaczeniu głównych zasad ISO 19650-2 i na wsparciu Twojej firmy przy wdrażaniu tej normy opisując fazę dostawy aktywów budowlanych - realizacji projektu. Artykuły na naszym blogu pojawiają się każdego tygodnia, więc polecam zapisać się do newslettera, śledzić naszą stronę i media społecznościowe.
W kolejnej części Przewodnika ISO 19650 przejdę do kolejnego punktu normy, czyli zgromadzenia Informacji referencyjnych i Udostępnionych zasobów w EIR.
autor: Wojciech Jędrosz - BIM Manager
Chcesz dowiedzieć się więcej o BIM i ISO 19650? Zapisz się na jedno z naszych szkoleń, np:
- Metodyka BIM w cyklu dostarczania informacji projektowej wg ISO 19650
© 2024 by Grupa4BIM